2019-03-15

Bitorische lenzen voor het corrigeren van een restcilinder

door Sander Sterk

In het vorige blog over bitorische lenzen hebben we gekeken naar het creëren van een betere pasvorm. Dit deel gaat in op de tweede reden om gebruik te maken van bitorische lenzen: het corrigeren van een restcilinder.

Ondanks dat we de passing enorm kunnen verbeteren door gebruik te maken van een binnencilinder bestaat de kans dat we er alsnog een cilinder overheen meten. Dit kan meerdere redenen hebben.

Het is goed ons te beseffen dat we met een rotatiesymmetrische lens op een torisch oog alleen het cornea astigmatisme qua correctie kunnen corrigeren. De traanfilm tussen de lens en het oog lost ons probleem dan op, maar bij té veel traanfilm gaat dit ten koste van de lenspassing. Een SE-bitorische lens is dan een geschikte oplossing (lees voor meer informatie Bitorische lenzen voor een betere pasvorm). Echter, iemand kan natuurlijk ook nog een lensastigmatisme hebben. Dus een astigmatisme veroorzaakt door de ooglens binnen in het oog. Dit zal niet automatisch opgelost worden door een traanfilm of SE-bitorische lens.

Ook kan het zijn dat we theoretisch geen restcilinder zouden verwachten, maar toch wel meten. Dan hebben we wel een mooie passing bereikt, maar het feit dat we een niet verwachtte restcilinder meten kan toch het gevoel geven dat we niet de juiste keuze hebben gemaakt. Laat je niet van de wijs brengen, het zal namelijk regelmatig gebeuren. De reden hiervoor is dat de lens anders kan inclineren dan we in eerste instantie zouden verwachten. Iedere lens vindt z’n passing in de periferie, althans wanneer juist aangemeten en daar kan de as-stand anders zijn dan gemeten in het centrum van de cornea. We corrigeren dus eigenlijk een cilinder op een verkeerde as-stand. Bij de lagere astigmatismes is dit vaak verwaarloosbaar, maar bij de hogere kan dit wel een rol gaan spelen.

Op deze afbeelding is duidelijk zichtbaar dat de asrichting van het perifere astigmatisme afwijkt ten opzichte van het centrale astigmatisme. Dit soort verschillen kunnen een restastigmatisme veroorzaken.

Kortom, er kan een restastigmatisme overblijven, maar dat kunnen we oplossen in de lens. We moeten in dat geval geen sferisch effect bereiken, maar een cilindrisch effect. En daar hebben we direct de betekenis van CE-bitorisch: Cilindrisch Effect.

“Een CE-bitorische lens geeft een Cilindrisch Effect”

Met een CE-bitorische lens houden we niet alleen rekening met het astigmatisme dat we creëren als gevolg van het vervangen van de traanfilm door lensmateriaal aan de achterzijde van de lens. We houden ook rekening met de cilindersterkte die we er daarna overheen hebben gemeten. De gemeten cilindrische overrefractie kun je invoeren in Easyfit zodat de juiste sterkte voor je wordt berekend.

Als je goed tussen de regels door hebt gelezen, is het aanpassen van een CE-bitorische lens helemaal niet zo moeilijk. We moeten alleen wel eerst zorgen voor een juiste passing. Vaak starten we daarom met een SE-bitorische lens als paslens. Hiermee kun je bepalen of de passing naar wens is en wat de uiteindelijke inclinatie is van de lens. Ook kun je de overrefractie er heel eenvoudig overheen meten en dit alles verwerken in Easyfit. Op basis van die gegevens wordt de juiste CE-bitorische lens berekend.

 

Het verhaal is bijna rond. Een praktijkvoorbeeld zal denk ik voor nog meer opheldering zorgen. Het volgende blog wil ik dan ook besteden aan een casus waarbij we alle stappen doorlopen in Easyfit om te laten zien dat het aanmeten van een bitorische lens eigenlijk echt heel eenvoudig is!

Terug naar het overzicht